Endüstriyel otomasyonda haberleşme ihtiyaçları büyük önem taşımaktadır. Özellikle bu ihtiyaçların karşılanması ve bilgi alışverişinin sağlanması endüstriyel otomasyon sistemlerinin yapısında önemli bir etken olmaktadır. Modbus, Modicon sistemleri tarafından geliştirilmiş bir iletişim protokolüdür. Basit bir ifadeyle elektronik cihazlar arasında seri hatlar üzerinden bilgi iletimi için kullanılan bir yöntemdir. Bilgi talep eden cihaza Modbus Master, bilgi veren cihazlara Modbus Slave adı verilir. Standart bir Modbus ağında, her biri 1 ila 247 arasında benzersiz bir Slave Adresine sahip bir Master ve 247’ye kadar Slave vardır.
Modbus Nedir?
Endüstriyel alanda haberleşme ihtiyaçlarını karşılayan eski seri iletişim protokollerden birisi de Modbus olmaktadır. PLC sektörünün ilk ve en güçlü imalatçılarından olan Modicon firması tarafından geliştirilmiştir. Modbus PLC’ler arasında kullanılmak için geliştirilmiş akıllı bir cihaz olup seri iletişim protokolüdür.
Modbus dünyada yaklaşık 7 milyon endüstri kuruluşu tarafından kullanılmaktadır. Kullanılmasının amacı veri toplama sistemlerindeki sinyal iletiminin sağlanmasıdır. Özellikle basit ve esnek, hızlı, kolay ve üreticilere açık olması sebebiyle kullanım alanları da genişletilmiştir.
Modbus Kullanım Alanları Nelerdir?
Akıllı cihazlar ve sensörler arasında iletişim kurulması modbus sayesinde olmaktadır. Özellikle RTU kablosuz iletişimlerin zorunlu olduğu için modbus kullanımı oldukça idealdir.
Modbus en çok endüstriyel sahalarda kullanılır. Yaygın olarak kullanılmasının ana sebebi ise sade olmasıdır. Ayrıca Modbus işlemci kodu alanı veya RAM’e çok az gerek duymaktadır. Bu durum özellikle güçlü işlemciler ile teknoloji göz önüne alındığında önemli gözükmese de otomasyonun ilk yıllarında oldukça fayda sağlamıştır. Özellikle RAM ve ROM kaynaklarının çok pahalı ve kıt olduğu dönemlerde çok daha fazla önemli olmaktaydı.
Modbus oldukça popüler ve pek çok alanda tercih edilmektedir. Bunun diğer bir nedeni ise mesaj kontrolü olmaktadır. LRC ve CRC kontrolünün olması nedeniyle iletişim hatalarını yaklaşık %99 doğrulukla kontrol etmektedir
Modbus Nasıl Çalışır?
Modbus bir ana cihaz ve ana cihaza bağlı olan bir veya daha çok cihaz arasında aynı ağ üzerinde yapılan veri alışverişi üzerine kurulmuştur. Bu cihazlar arasındaki seri hatlar üzerinden iletilir. En kolay kurulum, bir master, bir slave ve iki cihaz üzerindeki seri bağlantı noktalarını tek kablo ile bağlamaktadır.
Modbus’ta veriler bit olarak adlandırılan sıfırlardan ve birlerden meydana gelmekte ve bu şekilde gönderilmektedir. Veriler bitler sayesinde sağlanır ve her bir bit bir voltaj seviyesi olarak aktarılmaktadır. Birler negatif voltaj ile adlandırılırken sıfırlar pozitif voltaj ile adlandırılmaktadır. Bitler hızlı bir şekilde cihazlar arasına gönderilir. Bu iletim hızı genellikle saniyedeki bit miktarı 960 baud olmaktadır. Modbus’un pek çok versiyonu bulunur. Fakat en çok tercih edileni Modbus RTU olmaktadır. Bunun dışında Modbus TCP/IP de tercih edilmektedir.
0000 = 0 | 0100 = 4 | 1000 = 8 | 1100 = C |
0001 = 1 | 0101 = 5 | 1001 = 9 | 1101 = D |
0010 = 2 | 0110 = 6 | 1010 = A | 1110 = E |
0011 = 3 | 0111 = 7 | 1011 = B | 1111 = F |
Modbus RTU Nedir?
Modicon-Bus Remote Telemetri Unit kısaltması Modbus TRU olarak bilinmektedir. Modbus RTU Node, BauntRade ve Parity bağlantı özellikleriyle tarih ve zaman formatını paketin içerisinde bulundurmayan protokoldür. Bir haberleşme yöntemi olan Modbus RTU kısa mesafe haberleşmede 2 telli bağlantı ile kullanılmaktadır. Haberleşme sırasında ise 2 telli topraklı kablo kullanılır. Bu kablonun en önemli özelliği ise iyi iletkenli olması ve düşük öz direncinin olmasıdır.