Gelişen teknoloji ile birlikte bugüne kadar pek çok fırsatın elde edilmesini sağlamıştır. Teknolojik gelişmelerin endüstriyel alanda gösterdiği etki ise oldukça büyüktür. Endüstri 4.0 tarihine bakmak gerekirse ilk aşama 1784 yılında buhar ve su gücü kullanımı ile ortaya çıkmıştır.
Bu süreç Endüstri 1.0 süreci olarak bilinir. 1870 yılında bunu Endüstri 2.0 izlemektedir. Bundan sonra elektrik enerjisi kaynakların arasına eklenmenin yanı sıra seri üretime geçilmiş olur. 1969 yılında ise elektronik ve bilgi sistem teknolojisini kullanılması ile birlikte otomasyonu üretime dahil eden Endüstri 3.0 sürecini Endüstri 4.0 takip etmiştir. Şu an hala içerisinde olunan süreç Endüstri 4.0 Devrimi olarak adlandırılmaktadır. Asıl amacı temelinde bulunan teknolojinin kullanımı ile birlikte sanayi alanında daha fazla dijitalleşme imkanını elde etmektir.
Endüstri 4.0’da Sensör Kullanımı
Endüstri 4.0 tam anlamıyla sensörlere bağlı bir süreçtir. Bu sanayinin formuna bakıldığı zaman üretim esnasında kullanılan makinelere veri tedarikleri sağlayacak duyu organları olarak bilinir. Gerek üretim süreci gerekse makine hakkında verilerin toplanması için sensörler Endüstri 4.0 içerisinde yer alır. Günlük hayatta sensörlerin uygulandığı yerlerde bazı sorunlar bulunur. Piyasada olan sensörlerin pek çoğu üretim ortamına direkt olarak entegre edilmemekle birlikte online veri iletme özelliğine sahip ürünler de bulunmaktadır.
Online veri iletmeyi sağlayan ve entegrasyon işlemini yerine getiren sensörler fiyat açısından daha maliyetlidir. Bu sebeple yapılan ar-ge çalışmalarıyla birlikte elde edilen verilerin analiz edilmesinde daha düşük bütçeli olan ve kolay bir şekilde entegre olacak sensörler üzerinde çalışılmaktadır. Yalnızca tüketici açısından değil, üreticiler açısından bakıldığı zaman da akıllı sensörler, Endüstri 4.0 ile birlikte bütünleşme elde edecektir. Bu durumda gelecekte önemli ölçüde pazar payına sahip olacaktır.
Endüstri 4.0’da Sensörlerin Önemi
Sensörlerin yapısına bakıldığı zaman çift yönlü olarak haberleşme ara yüzü ve kullanıcı isteğine bağlı olarak yazılım fonksiyonlarına sahip olduğu görülmektedir. Makineye herhangi bir kusuru olmayacak şekilde entegre olan sensörler otomatik yapılandırma ve izleme özellikleri ile proseslerin güvenilir, hızlı ve daha kolay işlemesini sağlamaktadır. Bu konuya örnek verilecek büyük ölçekli olan bir doğalgaz kombisinde bulunan bir sorunu sensör arıza durumu olarak diğer numaralı basınç merkezleri bu durumda harekete geçer. Kontrol odasında bulunan işiler bu durumu fark etmezse makine kendisini shut down moduna alacak ve enerji üretmede sıkıntı yaratacaktır. Akıllı sensörlerin kullanıldığında ise bu gibi arızalar öncesinde online bir şekilde görevlilere bildirilir. Bunlar endüstri 4.0’da sensörlerin önemi en önemli özelliği olarak bilinir. Akıllı sensörlerin sağlamış olduğu diğer önemli konular şunlardır:
- Makinenin performansı ve sistemin verim toplamında bir artış olması,
- Meydana gelecek olması muhtemel olan arızalar için önceden bilgi vermek, bilgi sahibi olmak ve büyük sorunlar ortaya çıkmadan müdahale etme imkanı sunması,
- Makine ile herhangi bir sorun çıkarmadan uyum sağlaması ve kolay entegrasyon olabilmesi,
- Sisteme bir sorun olmadan müdahale etme sonucunda kolay ve hızlı bir değişimle prosesin verimli bir şekilde işlemeyi sağlaması,
- Maksimum bir faydalanma ile birlikte anlık olarak ve sürekli bir şekilde verileri izlemeyi sağlaması, çift yönlü bir iletişim kurması olarak sıralanabilir.